Nadciśnienie indukowane ciążą (NIC) jest jedną z najczęstszych patologii okresu okołoporodowego oraz jedną z głównych przyczyn umieralności matek, płodów oraz noworodków. Częstość występowania NIC ocenia się na 3–10% ciężarnych, a u 15–25% tej grupy rozwija się stan przedrzucawkowy. Oszacowano, iż 18% zgonów wśród ciężarnych i położnic wiąże się z NIC i jego powikłaniami, zwłaszcza z rozsianym wykrzepianiem wewnątrznaczyniowym (DIC) [1]. Dodatkowo NIC wiąże się ze zwiększonym ryzykiem powikłań perinatologicznych: porodem przedwczesnym i niską masą urodzeniową. Powikłania te mają długoterminowe skutki dla dziecka i rodziny. NIC jest to stan podwyższonego ciśnienia tętniczego (powyżej 140/90 mmHg), pojawiający się de novo po 20. tygodniu ciąży (t.c.) i ustępujący po porodzie. Według klasyfikacji z 2007 r., ustalonej przez European Society of Cardiology (ESC) i European Society of Hypertension (ESH), wyróżnia się nadciśnienie przewlekłe, nadciśnienie indukowane ciążą, stan przedrzucawkowy, zespół HELLP oraz nadciśnienie indukowane ciążą nakładające się na nadciśnienie przewlekłe. W etiologii opisywany jest współudział czynników genetycznych, środowiskowych, immunologicznych i metabolicznych. Ponieważ wieloczynnikowa patogeneza NIC oraz stanu przedrzucawkowego nie jest całkowicie poznana, pełne zapobieganie oraz przewidywanie wystąpienia choroby nie jest możliwe. Profilaktyka wtórna skupia się na zapobieganiu powikłaniom u matek (np.: rzucawka) oraz płodów (np.: wcześniactwo). Przebyty stan przedrzucawkowy koreluje z podwyższonymi wskaźnikami zapadalności na choroby układu sercowo-naczyniowego oraz metaboliczne w kolejnych ciążach i późniejszym okresie życia. Konieczne jest przeprowadzenie w tej grupie pacjentek edukacji na temat stylu życia oraz wdrożenia działań diagnostyczno-leczniczych [1]. Celem pracy jest przedstawienie głównych założeń w postępowaniu diagnostycznym, edukacyjnym i leczniczym NIC oraz stanu przedrzucawkowego, co może stanowić swoiste kompendium dla praktyków i teoretyków opieki położniczej. Minimalizowanie skutków powikłań NIC, z uwagi na częstość występowania schorzenia, jest jednym z głównych założeń w profilaktyce okołoporodowej [4] i profilaktyce chorób układu sercowo-naczyniowego.

Słowa kluczowe: nadciśnienie indukowane ciążą, profilaktyka okołoporodowa.