Wstęp. Choroby nowotworowe w krajach rozwiniętych stanowią drugą w kolejności przyczynę zgonów. Podobnie jak na całym świecie, w Polsce wzrost zachorowań na nowotwory przypisywany jest starzeniu się społeczeństwa i zwiększającej się ekspozycji na rakotwórcze czynniki środowiskowe. Pielęgniarka środowiskowa może zwracać uwagę na pierwsze objawy choroby nowotworowej, ale wymaga to właściwej wiedzy onkologicznej. Rolą pielęgniarki powinno być też edukowanie pacjentów w zakresie dostępnych w Polsce programów badań przesiewowych i prewencji nowotworów oraz nakłanianie do prozdrowotnych modyfikacji stylu życia. Cel. Celem pracy była ocena wiedzy pielęgniarek środowiskowych na temat nowotworów, znajomości podstawowych zasad edukacji onkologicznej i wpływu stylu życia na zachorowania nowotworowe oraz realizowanych w Polsce programów profilaktycznych z zakresu chorób nowotworowych. Materiał i metody. Badaniem objęto łącznie 70 pielęgniarek środowiskowych/rodzinnych. Oceniono wiedzę pielęgniarek o nowotworach i roli badań przesiewowych oraz prewencji chorób nowotworowych. Dodatkowo uwzględniono informacje o zachowaniach prozdrowotnych wśród badanych. Wyniki. Ogólny poziom wiedzy był niski. Wprawdzie za najbardziej szkodliwe uznawały pielęgniarki palenie tytoniu, promieniowanie ultrafioletowe oraz otyłość i brak aktywności fizycznej, to jednak w większości ankietowane uznawały, że modyfikacja zachowań nie doprowadzi do zmniejszenia ryzyka zachorowania na choroby nowotworowe. Ponadto wiedza na temat programów profilaktyki chorób nowotworowych była niewystarczająca. Znaleziono związek pomiędzy poziomem wiedzy onkologicznej a prozdrowotnością stylu życia ankietowanych pielęgniarek. Podsumowanie. Wydaje się, że tylko właściwie przeprowadzony program edukacji w zakresie chorób nowotworowych, obejmujący wszystkie pielęgniarki, przed wyborem zakresu dalszej edukacji mógłby poprawić zaistniałą sytuację. W opinii autora program taki powinien być ciągły i w swoim przebiegu uwzględniać specyfikę pracy pielęgniarek środowiskowych.

Słowa kluczowe: rak, wiedza o chorobach nowotworowych, pielęgniarka.