Wstęp. Nieprawidłowe leczenie cukrzycy może prowadzić do wielu powikłań. Jednym z nich jest Zespół Stopy Cukrzycowej, którego przyczyną są mikro- i makroangiopatie oraz neuropatia, powstające na skutek przewlekłej hiperglikemii. W przebiegu zespołu dochodzi do powstania owrzodzeń, z towarzyszącym lub nie zakażeniem oraz zniszczeniem tkanek kończyny dolnej. Obok innych działań kluczowe znaczenie w profilaktyce ma odpowiednia pielęgnacja stóp. Cel. Przedstawienie korzystnego wpływu zabiegów pielęgnacyjnych, wykonywanych przez wykwalifikowany personel, na proces gojenia zmian skórnych na stopach u 5 chorych na cukrzycę. Opis przypadku. W pracy przedstawiono 5 chorych na cukrzycę typu 2 ze zmianami skórnymi na stopach trwającymi od kilku miesięcy do kilku lat. Były to nagniotki i modzele, pod którymi wskutek ucisku powstawały owrzodzenia. U wszystkich pacjentów wykonano zabiegi podologiczne polegające na mechanicznym usunięciu mas rogowych, oczyszczeniu i zaopatrzeniu owrzodzeń oraz zastosowano odpowiednie opatrunki. W 4 przypadkach wykonano dodatkowo odciążenia wielokrotnego użytku z filcu, z odpowiednio dobranym otworem na owrzodzenie. Wszyscy chorzy byli także informowani o konieczności samokontroli i instruowani w zakresie samodzielnej pielęgnacji stóp. W efekcie tych działań zmiany skórne wygoiły się w czasie do kilku miesięcy. Wnioski. Leczenie zmian skórnych u chorych na cukrzycę wymaga wielodyscyplinarnego zespołu. Jego nieodłączną częścią powinna być osoba zajmująca się odpowiednią pielęgnacją stóp, zaopatrywaniem zmian skórnych i edukacją pacjenta w tym zakresie. Rolę tę przypisuje się podologom, ale także odpowiednio wykształconym pielęgniarkom. Wspólne działania zapobiegawcze i lecznicze mogą znacząco obniżyć liczbę amputacji wykonywanych z powodu powikłań cukrzycy.

Słowa kluczowe: stopa, cukrzyca, pielęgnacja, owrzodzenia.