Wstęp. Jednym z charakterystycznych zachowań dzieci z autyzmem jest brak rozwoju kontaktu wzrokowego i zainteresowania ludzką twarzą. Amerykański psycholog Andrew Meltzoff udowodnił, że noworodki wykazują prymitywną zdolność do imitowania ruchów twarzy swoich opiekunów. Ta umiejętność związana jest z wrodzoną aktywnością neuronów lustrzanych. Natomiast naturalna zdolność do imitacji odgrywa bardzo ważną rolę w dalszym rozwoju społecznym i poznawczym. Cel. Sprawdzenie związku pomiędzy brakiem reakcji odzwierciedlania w okresie noworodkowym a zaburzeniami ze spektrum autyzmu w dalszym rozwoju dziecka. Materiał i metody. Badaniem objęto losową grupę 350 noworodków. Spośród tej grupy wyłoniono 10 noworodków nieodzwierciedlających oraz utworzono grupę kontrolną z 20 losowo wybranymi noworodkami odzwierciedlającymi. Następnie porównano sytuację rodzinną i zdrowotną w obu grupach w celu wykrycia czynników mogących wpływać na reakcję odzwierciedlania. Metodą badawczą był sondaż diagnostyczny z techniką wywiadu ustrukturyzowanego, uzupełnionego analizą dokumentacji medycznej. Do sprawdzenia rozwoju dzieci w obu grupach w 18. miesiącu życia wykorzystano „Karty diagnozy – 10 etapów rozwoju dziecka od 4. do 36. miesiąca życia” J. Cieszyńskiej, M. Korendo. Analiza statystyczna: IBM SPSS Statistics, test niezależności chi-kwadrat (p < 0,05). Wyniki i wnioski. Większość mierzonych związków jest nieistotna statystycznie. Związek pomiędzy reakcją odzwierciedlania a: wiekiem matek i ojców (p = 0,939); wykształceniem matek (p < 0,05) i ojców (p = 0,797); ciążą wysokiego ryzyka (p = 0,784); wcześniactwem (p =1,000); rodzajem porodu ( p = 0,823); stanem zdrowia noworodka (p = 0,823). Jednak badanie dzieci w 18. miesiącu życia potwierdziło istniejącą korelację pomiędzy brakiem reakcji odzwierciedlania w okresie noworodkowym a dalszym rozwojem w kierunku autyzmu.

Słowa kluczowe: autyzm, imitacja, reakcja odzwierciedlania, neurony lustrzane, rozwój.